LCB
back

ახალი მორალის შესახებ სალომე ჯაში

21.03.22Salomé Jashi

რამდენიმე დღის წინ თბილისში, უკრაინული ფილმების ჩვენებაზე ნაცნობებთან ერთად ვიდექი, როცა ერთი მეგობარი მოგვიახლოვდა, გამარჯობაც არ უთქვამს ისე მოგვახალა დაზაფრულმა – იქნებ მირჩიოთ რა ვქნაო – ფეისბუკზე უცნობი ბიჭი წერდა რუსეთიდან – ჩემს ცოლთან, ბავშვებთან და ძაღლთან ერთად თბილისში მინდა ჩამოსვლა და იქნებ დამეხმაროთ, მოწვევა გამომიგზავნოთო. ჩემს მეგობარს ვერ გადაეწყვიტა, რა უფრო სწორი იქნებოდა – დახმარებოდა რუს ოჯახს დაეტოვებინა სანქციების ქვეშ მყოფი პუტინის რუსეთი, თუ უკრაინელებთან სოლიდარობის გამო უარი ეთქვა მისთვის.

მგონი, პასუხი იმავე საღამოს იპოვა. ფილმის დასრულების შემდეგ დისკუსიაში სამ პატარა შვილთან ერთად უცხოეთში გაქცეული უკრაინელი რეჟისორი ჩაგვერთო. კიევის დაბომბვა რომ დაიწყო, იმ დღიდან დაადგა ბავშვებთან ერთად უსასრულო გზას სამშვიდობოსკენ. უმცროსი რამდენიმე თვისაა, უფროსი 8 წლის. “გავიგე, საქართველოში ბევრი რუსი მოდის. ნუ შემოუშვებთ. მათ საკუთარ ქვეყანაში მისია აქვთ შესასრულებელი. მისია, შეცვალონ ხელისუფლება. ისინი უნდა დარჩნენ რუსეთში”,- მოგვმართა მან.

უკრაინაში რუსეთის ტერორისტული ომის დაწყების შემდეგ, როდესაც მთელმა ევროპამ ჩაკეტა რუსეთისთვის საჰაერო სივრცე, საქართველოს ხელისუფლებამ თავი შეიკავა საერთაშორისო სანქციებს შეერთებოდა. აღმოჩნდა, რომ საქართველოს მთავრობა ოპორტუნისტულ, ორმაგ თამაშს თამაშობს – თან ევროკავშირში გაწევრიანებას ითხოვს, თან საერთაშორისო სანქციების ფონზე რუსეთთან ეკონომიკურ კავშირებს ეძებს. პატარა და მშიშარა სახელმწიფო ვართ (ან უბრალოდ ფრთხილი). უფხო და უპრინციპო. თან იმ ფონზე, რომ 2008 წელს რუსეთი ჩვენთანაც ტანკებით და თვითმფრინავებით შემოიჭრა და იმ ომის წყალობით დღესაც საქართველოს ტერიტორიის ნაწილი ოკუპირებული აქვს. თუ დღეს საქართველოს მოქალაქეს რუსეთში წასასვლელად ძვირადღირებული და რთულად მოსაპოვებელი ვიზის აღება სჭირდება, რუსეთის მოქალაქეს საქართველოში უვიზოდ ჩამოსვლად და მთელი წლით დარჩენა შეუძლია.

რუსეთისთვის ევროპის საზღვრების დაკეტვისთანავე ნათელი გახდა, რომ რუსი მიგრანტები საქართველოს მოაწყდებოდნენ. მართლაც, ჩემს მეგობრებს, რომლებიც airbnb-ზე ბინებს აქირავებენ, მოთხოვნა მოთხოვნაზე მოსდით რუსი კლიენტებისგან. პანდემიის მიწურულს ბინების გაქირავება დიდი შეღავათი იქნებოდა ჩემი არც ისე შეძლებული მეგობრებისთვის, მაგრამ, სახელმწიფოსგან განსხვავებით “პერსონალური სანქციები” დააწესეს. უარს ამბობენ ბინების რუსებისთვის მიქირავებაზე.

ნორმალურ დროს ამას დისკრიმინაცია ერქმეოდა. რიგითი ევროპელი არ დგას ამ მორალური დილემის წინაშე. მათი სახელით გადაწყვეტილება მათმა მთავრობებმა მიიღეს, როდესაც რუსეთს სანქციები დაუწესეს, მასთან ფრენები შეაჩერეს. ზოგიერთმა სახელმწიფომ რუსი მოქალაქეებისთვის ვიზების გაცემაც შეაჩერა.

იმ დღეს ჩემი მეგობარი მიყვებოდა: მესამე რუსმა კლიენტმა რომ მომწერა, ვუპასუხე, ვერ გავაქირავებ, ჩემი უკრაინელი მეგობრებისთვის ვინახავ ბინასო. პასუხად რუსი კლიენტისგან გული მიიღო. ეს გული, ერთგვარი სოლიდარობის გამოხატულება, თან უმწეო, ეს პატარა სენტიმენტალური გაცვლა სივრცეში გასროლილ ემოჯად რჩება იმ რადიკალიზმში, იმ ბოროტებაში, რასაც რუსეთი სჩადის უკრაინაში. ამიტომ მესმის ჩემი უკრაინელი მეგობრების, რომლებიც ითხოვენ რომ პასუხებიც რადიკალური იყოს – არა ყველაფერს რუსულს, მათ შორის ხელოვნებას, არა რუს მიგრანტებს. მესმის, დღევანდელი ომის კონტექსტში, რუსული იმპერიალიზმის უარყოფის კონტექსტში. მაგრამ ეს ახალი მორალი თან დანის წვერზე სიარულია. რა ტრაგიკულია, რომ კიდევ ერთხელ ჩვენ, ადამიანები, ერებად დავიყავით და რომ მორალური არჩევანი რადიკალურობისკენ გვიბიძგებს.

Moralisches Dilemma der Gegenwart

21.03.22Salomé Jashi

Vor einigen Tagen besuchte ich zusammen mit meinen Freunden eine Vorführung ukrainischer Filme in Tiflis. Eine Bekannte kam auf uns zu und ohne auch nur Hallo zu sagen, sprach sie sichtlich verstört zu uns, sie brauche einen Rat. Jemand aus Russland hat ihr auf Facebook geschrieben: Er brauche Hilfe, er wolle zusammen mit Frau, Kindern und Hund nach Georgien reisen und bat, ihnen eine Einladung zu schicken. Sie war verzweifelt und wusste nicht, was richtiger wäre – die Familie dabei zu unterstützen, das unter Sanktionen stehendes Russland Putins zu verlassen oder ihnen aus Solidarität mit den Ukrainern diese Hilfe zu verweigern. 

Vielleicht fand sie die Antwort auf ihre Frage am selben Abend. Nach der Filmvorführung hörten wir online einen ukrainischen Filmemacher, der mit seinen drei Kindern ins Ausland geflüchtet war. Er machte sich auf den Weg zum Frieden, der nicht zu enden schien, an dem Tag, als die Luftangriffe auf Kiew begannen. Sein jüngstes Kind war wenige Monate alt und das älteste schon 8. „Ich habe gehört, dass viele Russen nach Georgien reisen. Lasst sie bitte nicht rein. Sie haben eine Mission in ihrem eigenen Land zu erfüllen. Die Mission ist, ihre Regierung zu stürzen. Sie müssen in Russland bleiben“, wandte er sich an uns.

Als der territoriale Krieg in der Ukraine anfing und der gesamte europäische Luftraum für Russland gesperrt wurde, weigerte sich die georgische Regierung, sich den internationalen Sanktionen anzuschließen. Unsere Regierung spielte ein opportunistisches, aber ein sicheres Doppelspiel. Einerseits bewarb sie sich um die EU-Mitgliedschaft (der Ukraine folgend), suchte andererseits aber nach neuen wirtschaftlichen Verbindungen mit dem unter Sanktionen stehenden nördlichen Nachbarn. Anscheinend sind wir ein kleiner Feiglingsstaat (oder nur vorsichtig). Ohne klare Haltung und Prinzipien. Vor allem, wenn man bedenkt, dass Russland 2008 mit seinen Panzern und seiner Luftwaffe auch in Georgien einmarschierte und seitdem einen Teil unseres Landes besetzt hält. Um nach Russland zu reisen, benötigen die Georgier ein Visum, das sehr teuer und nicht allzu leicht zu bekommen ist. Die russischen Staatsbürger dagegen können ohne Weiteres nach Georgien kommen und sich sogar ein ganzes Jahr ohne Visum im Land aufhalten. 

Nach den Grenzsperrungen zu Europa war mit dem Zustrom der russischen Migranten in Georgien zu rechnen. Meine Freunde, die ihre Wohnungen über Airbnb vermieten, bekamen eine Anfrage nach der anderen. Nach zwei Jahre andauernder Pandemie wäre die Wohnungsvermietung für meine nicht so wohlhabenden Freunde äußerst hilfreich, aber im Gegensatz zum Staat verhängten sie „persönliche Sanktionen“ – sie weigerten sich, ihre Wohnungen an Russen zu vermieten. 

In normalen Zeiten wäre dies Diskriminierung. Ich bezweifle sehr, dass die Europäer derzeit mit moralischen Dilemmas solcher Art konfrontiert sind. Ihre Regierungen haben in ihren Namen die Sanktionen an Russland verhängt, den Flugverkehr mit Russland eingestellt und einigen russischen Staatsbürgern die Einreise in die EU verweigert. 

Ein Freund von mir erzählte neulich, als er an einem einzigen Tag die dritte Anfrage aus Russland bekam, dass er schrieb: „Ich kann die Wohnung nicht an Sie vermieten, weil ich sie für meine ukrainischen Freunde freihalten möchte“. Ein Russe antwortete mit einem Herz-Emoji darauf. Dieses Herz ist eine Art Zeichen des Verständnisses, der Solidarität, dieser sentimentale Austausch, so berührend er auch sein mag, ist angesichts der Gräueltaten der russischen Regierung in der Ukraine, des Radikalismus, des Bösen aber nur ein hilfloses Emoji irgendwo im digitalen Raum.  Und vielleicht kann ich deswegen meine ukrainischen Freunde verstehen, die ebenfalls für eine radikale Antwort plädieren – nein zu allem Russischen, einschließlich Kunst, einschließlich Migranten. Ich verstehe dies im Zusammenhang des heutigen Kriegs und im Kontext der Ablehnung des russischen Imperialismus, aber mit dieser neuen Form von Moral betritt man gleichzeitig sehr dünnes Eis.  Wie tragisch, dass wir, die Menschen, wieder einmal in Nationen gespalten sind und unsere moralischen Entscheidungen uns zum Radikalismus zwingen.

Übersetzung: Zaza Rusadze

Dilemmas of New Morality

21.03.22Salomé Jashi

Couple days ago I was hanging out with some friends at the cinema. We had spontaneously arranged screenings of Ukrainian films in Tbilisi. A colleague approached us and without even saying hello, with a disturbed look and tone she shared a dilemma she was facing. A Facebook acquaintance from Russia she had never met was writing to her. She was asking for help – an invitation letter to be able to travel to Georgia with her wife, kids and a dog. My colleague could not decide, what would be the right step – to support an unknown family leaving Putin’s Russia currently under international sanctions, or refuse in solidarity with Ukrainians.

 

Maybe she got the answer that same evening. At the end of the film screening, we heard a Ukrainian filmmaker online. The day the bombings started, he left Kiev with his wife and three kids, hitting an endless tiring road towards a peaceful country.  The youngest was born last spring. The oldest is 7 years old. “I heard that there are many Russians arriving in Georgia. Don’t let them in. They have a mission to fullfill in their country. Their mission is to change the government. They need to stay in Russia”, he told us.

 

After the start of the terrorist war in Ukraine, when the whole of Europe closed its airspace to Russia, Georgia did not join international sanctions. Our government started to play an opportunistic safe game. On the one hand, it applied for the EU membership (following Ukraine) and, on the other hand, it started seeking new economic opportunities with its Northern neighbor. We appear as a small coward state (or a cautious one). Without a clear stand, without principles. Especially considering that in 2008 Russia also invaded Georgia with its tanks and air force and since then it has been occupying part of the country.  Still, if a Georgian needs to apply for an expensive visa to travel Russia, a Russian citizen does not need one to enter Georgia and there is no time limit for their stay either.

 

As soon as Europe closed its boarders to Russia, the influx of Russians to Georgia became quite predictable. And soon my friends with apartments registered on Airbnb received  request after request. Renting out apartments after two years of the pandemic would be utterly helpful for my not-so-well-off friends, but unlike the state, they imposed “personal sanctions”. They refused to rent out their flats to those coming from Russia.

 

In normal times this would be called discrimination. I doubt that Europeans currently face this dilemma. Their states made decision for them by imposing sanctions, stopping flights, some refusing Russian citizens to enter.

 

A friend of mine was recounting the other day: I received three requests from Russians in one day. I refused to approve their reservations. I wrote to them I’m saving the apartment for my Ukrainian friends. One of them replied with a heartemoji. This sign of understanding, of solidarity, this sentimental exchange, however touching, is still a helpless emoji somewhere in the digital space in the face of Russian government’s atrocious acts in Ukraine, the radicalism, the evil. And maybe that’s why I can understand my Ukrainian friends, who also plea for radical response – no to everything Russian, including art, including migrants. I understand it in the context of this war, in the context of rejecting Russian imperialism, Russia’s aknowledgment in any form. But this new morality is also like walking on thin ice. How tragic, that once again we, the humans, are divided into nations and the moral choice pushes us towards radicalism.

Print

Salomé Jashi

Salomé Jashi [Tbilisi, 1981] is a documentary filmmaker and producer from Georgia. She has been attracted to filming microenvironments from the very beginning of her career. Her visual approach is minimalist, poetic, evocative, with particular attraction to detail.

Salomé Jashi’s Taming the Garden [2021] premiered at Sundance Film Festival in the World Cinema Documentary Competition and Berlinale Forum and was nominated for European Film Awards. Her previous film The Dazzling Light of Sunset [2016] has been awarded the Main Prize at Visions du Réel’s Regard Neuf Competition as well as at ZagrebDox, Jihlava IDFF, FIC Valdivia and several other festivals. Her earlier work Bakhmaro [2011] has been nominated for the Asia Pacific Screen Awards. All three films were produced in collaboration with Arte’s La Lucarne.

She holds an MA in documentary filmmaking from Royal Holloway, University of London [2006] as well as an MA in journalism from Georgian Institute of Public Affairs [2003] and BA in journalism from Tbilisi State University [2002]. Salomé Jashi was a fellow of Nipkow Scholarship in 2017 and DAAD Artists-in-Berlin Program in 2020.

 

Salomé Jashi [Tiflis, 1981] ist eine Dokumentarfilmerin und Produzentin aus Georgien. Schon zu Beginn ihrer Karriere hat sie sich für das Filmen von Mikroumgebungen interessiert. Ihre visuelle Herangehensweise ist minimalistisch, poetisch, evokativ und von besonderer Liebe zum Detail geprägt.

Salomé Jashis Taming the Garden [2021] wurde auf dem Sundance Film Festival im Wettbewerb für Dokumentarfilme des Weltkinos und im Berlinale Forum uraufgeführt und war für den Europäischen Filmpreis nominiert. Ihr vorheriger Film The Dazzling Light of Sunset [2016] wurde mit dem Hauptpreis beim Regard Neuf Wettbewerb von Visions du Réel sowie bei ZagrebDox, Jihlava IDFF, FIC Valdivia und mehreren anderen Festivals ausgezeichnet. Ihr früheres Werk Bakhmaro [2011] wurde für die Asia Pacific Screen Awards nominiert. Alle drei Filme wurden in Zusammenarbeit mit La Lucarne von Arte produziert.

Sie hat einen MA in Dokumentarfilm an der Royal Holloway, University of London [2006] sowie einen MA in Journalismus am Georgian Institute of Public Affairs [2003] und einen BA in Journalismus an der Staatlichen Universität Tiflis [2002]. Salomé Jashi war Stipendiatin des Nipkow-Stipendiums im Jahr 2017 und des Berliner Künstlerprogramms des DAAD im Jahr 2020.

Salomé Jashi [Tbilisi, 1981] is a documentary filmmaker and producer from Georgia. She has been attracted to filming microenvironments from the very beginning of her career. Her visual approach is minimalist, poetic, evocative, with particular attraction to detail.

Salomé Jashi’s Taming the Garden [2021] premiered at Sundance Film Festival in the World Cinema Documentary Competition and Berlinale Forum and was nominated for European Film Awards. Her previous film The Dazzling Light of Sunset [2016] has been awarded the Main Prize at Visions du Réel’s Regard Neuf Competition as well as at ZagrebDox, Jihlava IDFF, FIC Valdivia and several other festivals. Her earlier work Bakhmaro [2011] has been nominated for the Asia Pacific Screen Awards. All three films were produced in collaboration with Arte’s La Lucarne.

She holds an MA in documentary filmmaking from Royal Holloway, University of London [2006] as well as an MA in journalism from Georgian Institute of Public Affairs [2003] and BA in journalism from Tbilisi State University [2002]. Salomé Jashi was a fellow of Nipkow Scholarship in 2017 and DAAD Artists-in-Berlin Program in 2020.

Toledo Logo
360